Problemy z Familienkasse dotyczące Kindergeld

Zdobycie Kindergeld to często droga usłana kamieniami. Niemieckie Familienkasse stawiają szereg wymagań wobec rodziców ubiegających się o zasiłek rodzinny na swoje dzieci. Najczęściej powtarzającymi się problemami występującymi albo w trakcie załatwiania formalności lub też już w trakcie pobierania świadczenia rodzinnego są głównie: niewiedza rodziców, niereagowanie na pisma urzędowe, brak wystarczających informacji i niesięganie do aktów prawnych, słabo zorientowane osoby pomagające uzyskać świadczenie oraz niekompletne lub już nieaktualne dane.

Często powtarzającym się błędem, wynikającym przede wszystkim z samej niewiedzy, jest brak posiadania stałego meldunku w Niemczech, bez którego trudno o pozytywne zakończenie starań o przyznanie świadczenia rodzinnego. Procedurę można rozpocząć po upływie półrocznego okresu pracy w Niemczech, co jest równoznaczne z uzyskaniem statusu podatnika o nieograniczonym obowiązku podatkowym. W razie braku pracy rodzice mogą ubiegać się o świadczenia rodzinne pod warunkiem, że posiadają ubezpieczenie po zarejestrowaniu się w Urzędzie Pracy (okres składkowy) lub gdy podlegają pod niemieckie ubezpieczenie emerytalne lub rentowe.

Częstym problemem podczas starań o zasiłek rodzinny jest stosunkowo duża ilość dokumentów do przedłożenia urzędnikom rozpatrującym sprawę. Oprócz standardowego wniosku konieczne są dokumenty związane z potwierdzeniem małżeństwa, urodzenia dzieci, wykonywaną pracą, miejscem zameldowania, a także niemieckim numerem ubezpieczenia. W przypadku starszych dzieci potrzebne jest potwierdzenie szkoły o odbywanej edukacji dziecka w danej placówce oświatowej. Często zdarza się, że kasa rodzinna zgłasza zastrzeżenia do osób starających się o świadczenie rodzinne i prosi o wykazanie rocznych dochodów na Lohnsteuerbescheinigung lub na miesięcznych odcinkach płacowych Lohnabrechnungen. Oba dokumenty potwierdzają uzyskane zarobki oraz odprowadzone podatki i składki ubezpieczeniowe. Również często zdarza się, że niemieckie instytucje wychodzą z zapytaniami o potwierdzenie płaconych rachunków za mieszkanie oraz potwierdzenie faktu zamieszkania w Niemczech poprzez stosowną umowę najmu zawartą z niemieckim właścicielem mieszkania.

Wiele trudności napotykają osoby starające się o Kindergeld, a posiadające własną działalność gospodarcza, czyli tzw. Gewerbe. Osoby te muszą przygotować się na bardzo dokładną weryfikację ze strony Familienkasse. Oprócz złożenia standardowego wniosku wraz z podstawowymi dokumentami, instytucja ta wymaga przedłożenia dokumentów rejestracji działalności gospodarczej wraz z numerem identyfikacyjnym, wykazania osiąganych obrotów i to najczęściej za cały poprzedni rok podatkowy w celu sprawdzenia wiarygodności  firmy. Wymagane jest również przedłożenie zaświadczenia o ubezpieczeniu. Często jest to ubezpieczenie prywatne, które jest przez Familienkasse bardzo skrupulatnie sprawdzane.

Częstym przypadkiem, który niepokoi osoby pobierające świadczenia rodzinne jest sytuacja,  w której rodzice muszą zwracać pieniądze do Familienkasse. Zdarza się tak wtedy, gdy kasa rodzinna nie posiada kompletnych dokumentów lub bazuje na nieaktualnych danych będących w jej posiadaniu. Ponadto nieinformowanie tejże instytucji przez rodziców o okolicznościach i zdarzeniach mających wpływ na sprawę stanowi ważny czynnik, który decyduje zarówno o wstrzymaniu wypłaty Kindergeld,  jak i o zwrocie wypłaconego wcześniej świadczenia. Obowiązkiem osób pobierających świadczenia na dzieci jest poinformowanie kasy rodzinnej o wszelkich zdarzeniach lub zmianach zachodzących w rodzinie, czy to o zakończeniu przez dzieci edukacji, przerwaniu jej lub zmianach w statusie stanu cywilnego. Dane te rodzice powinni aktualizować co roku i przekazywać terminowo właściwej kasie rodzinnej.

Problemem dla wielu rodziców, a już szczególnie w okresie wakacyjnym po zdobyciu przez dziecko świadectwa dojrzałości, a przed rozpoczęciem studiów, jest brak kontynuacji nauki pełnoletniego dziecka. Przerwa powyżej 4 miesięcy powoduje wstrzymanie wypłaty Kindergeld. Jak wiadomo, niemiecki zasiłek rodzinny przysługuje tylko na te dzieci powyżej 18 lat, które się uczą. Jeśli następuje sytuacja, w której dzieci kończą naukę np. w szkole średniej, a w dalszym ciągu po wakacjach będą kontynuować edukację na wyższych uczelniach, obowiązkiem rodziców jest poinformowanie kasy rodzinnej o zaistniałej sytuacji.

Bardzo częstym i fatalnym w skutkach błędem osób pobierających świadczenia rodzinne jest brak dotrzymywania terminów wyznaczonych przez kasę rodzinną. Bardzo trudno w takiej sytuacji przeprowadzić skuteczne odwołanie. Zdarzają się wtedy sytuacje, że starania o świadczenia rodzinne muszą być podjęte całkowicie od nowa, tzn. trzeba na nowo rozpocząć procedurę o ubieganie się o Kindergeld. Niezachowanie terminu często wiąże się z tym, iż na wniosku podawany jest adres zameldowania, który automatycznie uznawany jest jako adres do korespondencji. Osoby pracujące przykładowo na budowach rozmieszczonych po całych Niemczech, nie są fizycznie obecne w miejscu zameldowania. W innych przypadkach pracownicy są meldowani na adres firmy, a w skrzynkach pocztowych korespondencja zalega całymi miesiącami.

Kolejnym często pojawiającym się błędem jest przeoczenie lub zaniechanie. W przypadku osób ubiegających się o świadczenie rodzinne jest nim najczęściej brak podpisu współmałżonka na wniosku. Wiąże się to z tym, iż często współmałżonkowie nie mają dostępu do informacji lub nie ingerują w sprawy świadczeń rodzinnych podczas nieobecności  wnioskodawcy uprawnionego do otrzymania Kindergeld. Przykładowo mąż przebywa w Niemczech, a w tym czasie przychodzi korespondencja z Familienkasse, której żona nie otwiera.

Bardzo często ma miejsce sytuacja, w której to osoba pobierająca świadczenie rodzinne kończy pracę w Niemczech i wraca do Polski, jednak po powrocie nadal pobiera Kindergeld. W tym momencie zatajenie powrotu do kraju pochodzenia i pobieranie zasiłku jest traktowane jak wyłudzenie. W trakcie najbliższej aktualizacji danych, która obligatoryjnie ma miejsce raz na 12 miesięcy, osoba pobierająca świadczenie rodzinne będzie musiała  przedłożyć kasie rodzinnej zaświadczenie o zatrudnieniu. W  tym momencie nastąpi zweryfikowanie danych, w konsekwencji czego rodzic będzie musiał oddać pieniądze z tytułu Kindergeld wraz z odsetkami.

Opracowanie własne. Wszystkie prawa do artykułu zastrzeżone.