Polscy pracownicy podejmujący pracę w Niemczech – także na zasadzie oddelegowania z polskiego zakładu pracy lub wypożyczeni niemieckiemu pracodawcy – podlegają pod ustawową stawkę wynagrodzenia minimalnego.

Na niemieckim rynku pracy sporo się zmieniło po wprowadzeniu ustawy o wynagrodzeniu minimalnym. Przede wszystkim wzrosły wynagrodzenia!

Stawki polskich pracowników pracujących w Niemczech są regulowane w oparciu o przepisy niemieckiej ustawy o wynagrodzeniu minimalnym oraz w oparciu o postanowienia układów zbiorowych. Jakie stawki wynagrodzenia (przeliczane na roboczogodzinę) przysługują Polakom pracującym w Niemczech, zależy głównie od branży i stanowiska pracy, ale także od miejsca zamieszkania lub wykonywania pracy na terenie Niemiec.

W Niemczech to Urząd Celny ma podobne uprawnienia, które w Polsce przysługują Państwowej Inspekcji Pracy. W związku z tym kontrolerzy niemieckich Urzędów Celnych zajmują się kontrolą wypłacania przez pracodawców obowiązkowych stawek wynagrodzenia minimalnego. Zgodnie z obowiązującym w Republice Federalnej Niemiec ustawodawstwem, także zagraniczne (w tym polskie) firmy działające w Niemczech, muszą zapewnić pracownikom znajdującym się na terenie Niemiec niemieckie stawki wynagrodzenia minimalnego. Przepis, którego nie da się obejść. Dzięki temu począwszy od 2015 roku obserwujemy w Niemczech wzrost płac tych pracowników, którzy wcześniej zarabiali najmniej. W grupie tej są również liczni Polacy, którzy także skorzystali na wprowadzeniu minimalnego wynagrodzenia.

Zanim wprowadzono w Niemczech obowiązkową stawkę minimalną wynagrodzenia, to aż 5.500.000 pracowników zarabiało mniej niż aktualnie wynosi płaca minimalna! Wprowadzony od 01.01.2015 roku przepis, który stawką minimalną obejmuje pracowników zatrudnionych w Niemczech, diametralnie zmienił sytuację na niemieckim rynku pracy. Od początku 2015 roku ze wspomnianych powyżej 5.500.000 pracowników aż 4.000.000 osób zatrudnionych w Niemczech jest chroniona przepisami o stawce wynagrodzenia minimalnego. Dla pozostałych 1.500.000 osób ustawa o wynagrodzeniu minimalnym przewiduje wyjątki, a to za sprawą tego, że głównie chodzi o osoby odbywające praktyki, staże i pracowników młodocianych, którzy nie ukończyli jeszcze 18 lat. Wszyscy pozostali pracownicy są od stycznia 2015 objęci stawką minimalną.

Godnym podkreślenia jest fakt, że prawie co 10 pracownik zatrudniony w Niemczech zarabiał w 2015 roku stawkę minimalną. Oficjalne dane statystyczne niemieckiego Urzędu Statystycznego mówią o 10,7% z ogółu wszystkich pracowników, jacy od stycznia 2015 roku objęci zostali ustawą o wynagrodzeniu minimalnym.

W zamyśle niemieckiego ustawodawcy przepisy o wynagrodzeniu minimalnym są głównie stosowane tam, gdzie układy zbiorowe nie zapewniają ochrony poziomu płac. Przykładowo branża budowlana, gdzie pracuje bardzo wielu Polaków, jest objęta układem zbiorowym, także polscy budowlańcy, a w szczególności fachowcy, powinni zarabiać więcej niż wynosi minimalne wynagrodzenie. Według danych statystycznych aż 3,3 miliona z obecnie chronionych miejsc pracy o niskich wynagrodzeniach były w tych firmach, które nie są objęte układami zbiorowymi.

Na wschodnie Niemcy przypada mniej więcej 1/4 chronionych stawką minimalnego wynagrodzenia miejsc pracy, co stanowi 1.100.000 pracowników, natomiast w zachodnich Niemczech liczba pracowników chronionych przepisami o stawce wynagrodzenia minimalnego wynosi 2.900.000. Niestety w zachodnich Niemczech nadal aż 1.900.000 miliona osób jest zatrudnionych na zasadzie Minijob, gdzie we wschodniej części Niemiec pracowników takich jest już tylko ok. 300.000. Trzeba przyznać, że polscy pracodawcy czasem próbują obchodzić przepisy o stawce wynagrodzenia minimalnego i podpisują z pracownikiem umowę o zatrudnieniu na zasadzie Minijob. Jednak w takim przypadku pracodawca musi niezwykle uważać w czasie kontroli Urzędu Celnego, aby kontrolerzy nie zarzucili mu próby ominięcia przepisów. Wtedy pracodawca taki oprócz kary pieniężnej będzie musiał nadpłacić pracownikowi zaległe wynagrodzenie wynikające ze stawki minimalnego wynagrodzenia.

2.500.000 kobiet na nisko płatnych stanowiskach pracy jest chronionych w Niemczech przepisami o wynagrodzeniu minimalnym. Kobiety miały udział na poziomie 61,7%. Do grupy tej należą także Polki zatrudnione w Niemczech. Niestety wiele z nich nie doświadcza przywileju otrzymywania stawki wynagrodzenia minimalnego. Szczególnie poszkodowane są polskie opiekunki. Zleceniodawcy otwierają im często Gewerbe (niemiecka działalność gospodarcza) i w ten sposób próbują obejść przepis o gwarantowanej stawce minimalnej. Trzeba także nadmienić, że w opiece (Pflege) obowiązuje wyższa stawka wynagrodzenia, niż wynosi ogólna stawka wynagrodzenia minimalnego.

Z kolei tylko 1.500.000 mężczyzn na nisko płatnych stanowiskach pracy (a więc o dokładnie 1 milion mniej niż kobiet) jest chronionych w Niemczech tymi samymi przepisami.  Mężczyźni stanowią 38,3% z ogółu pracowników chronionych płacą minimalną.

Jak widać na podstawie przytoczonych danych niemieckiego Urzędu Statystycznego, ustawa o wynagrodzeniu minimalnym służy póki co w większej mierze kobietom niż mężczyznom zatrudnionym w Niemczech. Jednak w przypadku polskich pracownic zatrudnionych w Niemczech musi dojść jeszcze do wielu zmian, gdyż jak już wyżej wspomnieliśmy, pracownice te często nieświadomie są wynagradzane poniżej stawki wynagrodzenia minimalnego.

Szacuje się, że wprowadzenie przepisów o wynagrodzeniu minimalnym spowodowało, iż w roku 2015 w porównaniu do roku 2014, w którym to nie obowiązywała jeszcze ustawa o płacy minimalnej, pracodawcy zapłacili pracownikom wyższe wynagrodzenia w kwocie 431 milionów euro brutto. Na tym przykładzie widać, co dobrego dla pracowników zatrudnionych w Niemczech zrobiła ustawa. Każdy polski pracownik zatrudniony w Niemczech powinien zadać sobie następujące pytanie – czy moje zarobki w roku 2015  także zwiększyły się w porównaniu do zarobków w roku 2014? Jeżeli odpowiedź jest na TAK, to znaczy, że odczuliście Państwo pozytywne skutki wprowadzeni przepisów o stawce wynagrodzenia minimalnego.

Wprowadzenie ustawowego minimalnego wynagrodzenia w Niemczech miało za cel poprawę sytuacji pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, które cechuje niska płaca. Cel ten został osiągnięty, a polscy pracownicy pracujący w Niemczech przy okazji także na tym skorzystali – ci, którzy przypilnowali swoich pracodawców.

Opracowanie własne na podstawie danych niemieckiego Urzędu Statystycznego. Zdjęcie: Initiative Echte Soziale Marktwirtschaft (IESM)  / pixelio.de

Prowadzisz w Niemczech firmę i chcesz dobrać właściwe stawki wynagrodzenia minimalnego dla swoich pracowników?

Zadzwoń i zamów u nas specjalny raport na temat stawek wynagrodzenia minimalnego dla Twojej branży!

TEL: 34 34 70 200