Każdy Polak jako obywatel Unii Europejskiej ma prawo do zarejestrowania, otwarcia i prowadzenia w Niemczech działalności gospodarczej na zasadzie jednoosobowej firmy (Einzelunternehmen).
Zgłoszenie działalności gospodarczej następuje w urzędzie ds. działalności gospodarczej. Dokumentem, jaki trzeba ze sobą zabrać, jest dowód osobisty lub paszport. Wydanie zaświadczenia o wpisie przedsiębiorcy do ewidencji działalności gospodarczej (Gewerbeschein) następuje zazwyczaj od ręki i przedsiębiorca wychodzi z urzędu z dokumentem w dłoni. Opłata manipulacyjna (Bearbeitungsgebühr) waha się w przedziale od 15 Euro do 65 Euro w zależności od miasta i gminy.
Do założenia jednoosobowej firmy w Niemczech nie potrzeba żadnego kapitału zakładowego co powoduje, że taką formę przedsiębiorstwa może założyć niemal każdy. W zamyśle niemieckiego ustawodawcy było bowiem stworzenie łatwej i przystępnej formy zarabiania pieniędzy bez zbędnej biurokracji. Dzięki temu ta forma działalności gospodarczej jest bardzo popularna w Niemczech i wiele osób z niej korzysta.
Jest to niezwykle atrakcyjna finansowo i podatkowo forma zarabiania pieniędzy. Wypracowany przez 1-osobową firmę zysk z działalności jest automatycznie zyskiem właściciela tej firmy.
Korzyści płynące z prowadzenia jednoosobowej firmy:
Niska czasochłonność założenia firmy. Rejestrację firmy można dokonać w przeciągu 15 minut.
Dodatkowe zarobki. Statystycznie właściciele 1-osobowych firm zarabiają więcej, niż pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę.
Niskie podatki. Niemieckie przepisy w sposób szczególny traktują właścicieli 1-osobowych firm.
Ulgi podatkowe. Niemieckie prawo podatkowe ułatwia odliczenia od podatku dla właścicieli firm.
Zarabianie pieniędzy w bardzo łatwej formie na podstawie zaświadczenia Gewerbeschein.
Popularna forma. Rocznie powstaje w Niemczech ok. 130.000 – 150.000 nowych jednoosobowych firm.
Znaczenie na rynku 1-osobowych firm jest imponujące. Ponad 70% z wszystkich działających w Niemczech firm to przedsiębiorstwa 1-osobowe.
Opłacalność gospodarcza jest tak duża, że 1-osobowe firmy wypracowują roczny obrót w Niemczech na poziomie blisko 600 miliardów Euro.
Dodatki finansowe od Państwa w postaci dofinansowania otrzymują osoby, które będąc bezrobotnymi decydują się na otwarcie własnej działalności gospodarczej (Ich-AG).
Zasady prowadzenia jednoosobowej firmy:
- Mała jednoosobowa firma może liczyć w Niemczech na ulgi i zwolnienia podatkowe, które przewiduje niemiecka ustawa o wspieraniu małych firm, co oznacza korzyści podatkowe.
- Zgodnie z obowiązującymi przepisami w Niemczech od 2007 roku właściciel jednoosobowej firmy musi posiadać przynajmniej ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast przepis nie precyzuje, czy może to być ubezpieczenie z innego kraju UE (np. z Polski), które to swoim zasięgiem obejmie terytorium Niemiec.
- W przypadku zagranicznego przedsiębiorcy wymagane jest wskazanie w Niemczech pełnomocnika wraz z jego niemieckim adresem. Rolę pełnomocnika pełni najczęściej kancelaria podatkowa.
- Prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej wiąże się z wykonywaniem prac we własnym imieniu i na własny rachunek i cechuje ją brak zewnętrznego kierownictwa. Przedsiębiorca dysponuje własnym lokalem (wynajętym) oraz odpowiednim sprzętem i wyposażeniem. Korzystanie ze sprzętu lub narzędzi zleceniodawcy jest możliwe, ale powinno odbywać się na podstawie użyczenia.
Podatkowe aspekty prowadzenia jednoosobowej firmy:
- Prowadzenie podwójnej księgowości.
- Składanie okresowych deklaracji podatkowych.
Roczne rozliczenie podatkowe jednoosobowej firmy:
- Sporządzenie bilansu na koniec każdego roku podatkowego.
- Dołączenie bilansu do rocznego zeznania podatkowego.
Podczas trwania procedury rejestracji firmy dokonuje się wyboru formy opodatkowania. Warto procedurę rejestracji w niemieckim Urzędzie Skarbowym powierzyć doradcy podatkowemu, gdyż z jego pomocą można uzyskać na samym starcie firmy zwolnienia podatkowe. Gdyby samemu nie dokonało się rejestracji firmy w Urzędzie Skarbowym, to wtedy rejestracja taka następuje automatycznie (z urzędu) w niedługim okresie od momentu założenia firmy. Jednak w takim przypadku rejestracja podatkowa przebiega na zasadach ogólnych i nie można skorzystać na starcie firmy z ulg podatkowych.
Obowiązujące przepisy:
Ustawa o wspieraniu małych firm (Dziennik Ustaw 2003 I S. 1550 ff.).
Ordynacja podatkowa (Dziennik Ustaw I S. 202).
Ustawa o podatku dochodowym (Dziennik Ustaw I S. 3366, ber. S. 3862).
Kodeks cywilny (Dziennik Ustaw I S. 42; ber. S. 2909, 2003 I S. 738).