Praca na czarno

Praca na czarno jest karana w Niemczech karą pozbawienia wolności do lat 10.

Sankcjom prawnym podlegają nie tylko pracodawcy zatrudniający na czarno, ale także pracownicy pracujący na czarno.

W Niemczech obowiązuje ustawa o zwalczaniu nielegalnego zatrudnienia (SchwarzArbG).

Zgodnie z przepisami w/w ustawy pracę na czarno praktykuje ten, kto na podstawie świadczenia usługi lub pracy: 

  • Nie spełnia jako pracodawca swoich obowiązków związanych z ubezpieczeniem społecznym (zgłoszenie do ubezpieczenia, odprowadzanie składek, zapisywanie danych)
  • Jako podatnik nie spełnia swoich obowiązków podatkowych
  • Jako osoba otrzymująca świadczenia socjalne nie spełnia obowiązku zgłoszenia wszelkich zmian podmiotowi wypłacającemu świadczenia

lub jako osoba wykonująca usługi  lub prace

  • Nie dokona niezbędnego zgłoszenia działalności gospodarczej
  • Wykonuje rzemiosło wymagające uzyskania koncesji jako działalność stacjonarną bez wpisania do rejestru rzemieślników

 

Urzędnicy celni sprawdzają wg § 2 ust. 1 niemieckiej ustawy o zwalczaniu nielegalnego zatrudnienia (SchwarzArbG):

  • Dotrzymanie obowiązku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego przez pracodawcę wg § 28a  IV niemieckiego kodeksu prawa społecznego.
  • Wykorzystywanie świadczeń w powiązaniu ze świadczeniem usług i prac w myśl niemieckich kodeksów prawa społecznego II oraz III oraz niemieckiej ustawy o niepełnym wymiarze czasu pracy w wieku przedemerytalnym.
  • Poświadczenie podanych przez pracodawcę danych w odniesieniu do świadczeń wg III niemieckiego kodeksu prawa społecznego.
  • Czy pracodawcy działający w konkretnych branżach zgłosili do oddziału Niemieckiej Ubezpieczalni Emerytalnej dzień rozpoczęcia stosunku pracy najpóźniej do momentu rozpoczęcia pracy, tzw. zgłoszenie natychmiastowe.
  • Czy zostały dotrzymane warunki pracy zgodnie z niemiecką ustawą o delegowaniu pracowników do pracy za granicą.
  • Czy zagraniczni pracownicy posiadają niezbędne pozwolenia na pracę względnie zezwolenia na pobyt.
  • Czy dotrzymane zostały obowiązki związane z odprowadzaniem podatków.

 

Te działania kontrolne obejmują regularne ustalenie charakteru pracy, właściwości  pracodawcy, zleceniodawcy lub pracownika. Dlatego osoba podająca informację, że prowadzi działalność gospodarczą, może zostać skontrolowana, czy podała prawidłowe informacje.

Kontrola finansowa zatrudnienia na czarno sprawdza poza tym, czy osoby działające w szczególnych gałęziach gospodarczych (np.: budowlanka, zakłady gastronomiczne, działalność związana z zakwaterowaniem – hotele, pensjonaty itp.), mają przy sobie w trakcie wykonywania pracy odpowiednie dokumenty, do czego zobowiązują ich przepisy niemieckiej ustawy o zwalczaniu nielegalnego zatrudnienia.

Ten sam obowiązek obejmuje również pracowników tymczasowych, którzy zostają wypożyczeni przez wypożyczającego do wykonywania pracy w branży, w której konieczne jest posiadanie przy sobie odpowiedniej dokumentacji. W związku z tym w trakcie kontroli celnej sprawdza się, czy pracodawcy konkretnych branż poinformowali pracowników o tym obowiązku w formie pisemnej i  informację przełożyli na papier i zachowali na czas wykonywania pracy przez pracowników. Informacje należy przedłożyć urzędnikom celnym na żądanie. Zgodnie z § 1 niemieckiej ustawy o wypożyczaniu pracowników obowiązek poinformowania w w/w sposób oraz przechowanie dokumentu potwierdzającego przekazanie informacji obejmuje także tych pracodawców, którzy wypożyczają pracowników tymczasowych  do wykonania przez nich prac w branży, w której wymagane jest posiadanie przy sobie odpowiedniej dokumentacji.

 

Kary związane z pracą na czarno są w Niemczech bardzo wysokie:

Niepłacenie składek ubezpieczeniowych jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 5, a w szczególnych przypadkach do lat 10 (par. 266a ust. 4 niemieckiego kodeksu karnego). Uchylanie się od płacenia podatków jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 5, a w szczególnych przypadkach do lat 10 (par. 370 ust. 3 niemieckiej ordynacji podatkowej). Oszustwa związane z nadużywaniem świadczeń są karane karą pozbawienia wolności do lat 5, a w szczególnych przypadkach do lat 10 (par. 263 ust. 3 niemieckiego kodeksu karnego).