Obowiązek rozliczenia się z podatku

Rozliczenie podatkowe dla posiadaczy niemieckiego numeru podatkowego jest obowiązkowe. Zatrudnieni w Niemczech pracownicy i osoby prowadzące działalność gospodarczą na terenie Niemiec (także jako polska firma), ale również emeryci pobierający emerytury lub renty oraz osoby pobierające w Niemczech wszelkiego rodzaju zasiłki i świadczenia socjalne, muszą złożyć obowiązkowe roczne zeznanie podatkowe z uzyskanych w Niemczech i innych krajach dochodów.

Zeznanie podatkowe składa się do właściwego miejscem zamieszkania, zameldowania lub zarejestrowania niemieckiego Urzędu Skarbowego. Obowiązek do złożenia rocznej deklaracji podatkowej wynika z zapisów § 25 ustawy EStG -niemieckiej ustawy o podatku dochodowym, który wyraźnie definiuje złożenie deklaracji podatkowej jako Pflichtveranlagung–obowiązkowe rozliczenie. Podstawy do naliczenia podatku muszą zostać przekazane do niemieckiego Urzędu Skarbowego w formie rocznej deklaracji podatkowej. I to jest obowiązek podatnika, aby dane o osiągniętych zarobkach przekazać, co następuje w postaci rozliczenia się z dochodów z Urzędem Skarbowym po zakończeniu roku kalendarzowego. Roczne zeznanie podatkowe powinno zostać złożone w niemieckim Urzędzie Skarbowym do 31 lipca za rok poprzedni. Jeśli składa je w naszym imieniu Steuerberater – termin jest wydłużony do końca lutego następnego roku. Termin złożenia zeznania podatkowego w Niemczech można w pewnych sytuacjach przedłużyć, o ile podatnik nie otrzyma wcześniej wezwania z niemieckiego Urzędu Skarbowego do złożenia zeznania. Wtedy musi złożyć roczną deklarację w wyznaczonym przez urząd terminie. W innym przypadku Urząd Skarbowy może nałożyć na podatnika karę finansową.

Par. 46 niemieckiej ustawy o podatku dochodowym wyszczególnia wiele sytuacji, w przypadku wystąpienia których niemieccy urzędnicy skarbowi szczególną wagę przywiązują do kwestii złożenia przez podatnika rocznego rozliczenia podatkowego i obowiązek ten od podatnika konsekwentnie egzekwują. W przypadku wypłacania przez pracodawców kwot wolnych od podatku, pracownik musi bezwzględnie złożyć roczną deklarację podatkową w Niemczech. W szczególności zatrudnianie polskich pracowników w Niemczech stwarza pracodawcom możliwość wypłacenia części pensji pracowniczej właśnie w postaci wolnych dodatków do wynagrodzenia (np. dodatek za delegację). Pracownik musi wtedy złożyć deklarację do końca lipca za rok poprzedni, a gdyby tego nie zrobił, to zostanie przez urząd do złożenia wezwany. Następuje to w formie listu. Urzędnikom chodzi w tym przypadku o to, aby skonfrontować w praktyce poprawność wypłacania przez pracodawców kwot wolnych od podatku, które obniżają kwotę podlegającą opodatkowaniu, z faktycznymi kwotami podatku, które należało odprowadzić na rzecz fiskusa. Diety wypłacone przez pracodawcę na rzecz pracownika wpływają znacznie na niedobór podatku odprowadzonego od wynagrodzenia pracownika (Lohnsteuer). Dopiero w trakcie sprawdzania dokumentacji podatkowej składanej w postaci rocznej deklaracji z uwzględnieniem wszystkich uzyskanych w danym roku kalendarzowym dochodów udaje się ustalić, czy diety nie wpłynęły na niedobór podatku, co wiąże się z dopłatą do podatku na koniec roku. Ryzyko związane z wystąpieniem u pracownika dopłaty do podatku dochodowego od wynagrodzenia jest głównym powodem nałożenia obowiązku rozliczenia się na osoby otrzymujące świadczenia wolne od podatku.

Również osoby prowadzące w Niemczech działalność gospodarczą (firmę) – niezależnie od tego, czy będzie to firma zarejestrowana w Polsce, a tylko działająca w Niemczech – muszą bezwzględnie złożyć roczną deklarację podatkową. Wiele firm (np. jednoosobowych) nie płaci w trakcie roku kalendarzowego podatku dochodowego od dochodów uzyskanych w Niemczech i dopiero na koniec roku składa roczne rozliczenie i płaci należny podatek. Również firmy płacące comiesięczny lub cokwartalny podatek w postaci stawki zryczałtowanej, naliczanej na podstawie szacunku (za podstawę bierze się poprzedni rok obrotowy, a gdy firma działa pierwszy rok to spodziewane obroty), muszą składać roczne rozliczenie podatkowe.

Emeryci pobierający świadczenia emerytalno-rentowe z niemieckich instytucji zabezpieczenia społecznego są także zobowiązani do złożenia rocznej deklaracji podatkowej, gdyż niemieckie świadczenia emerytalne są częściowo opodatkowane. Od roku 2005 emerytury są w Niemczech w 50% opodatkowane i co roku o 2% rośnie podstawa opodatkowania. Dla rozliczanego obecnie roku podatkowego (2020) opodatkowana część stanowi już 80% kwoty emerytury. W efekcie tego niepracujący emeryt, którego jedynym źródłem przychodu jest emerytura, musi i tak rozliczyć się z fiskusem.